Categorie archief: tantra

Tijdperken en jaartallen in ons zonnestelsel dl4

Ik wijk even af van de chronologische volgorde van dit overzicht. Waarom doe ik dat? Ik kwam een ‘kwartier’ geleden en dus in ieder geval binnen het afgelopen uur een wonderlijk toeval tegen, dat mij ook in staat stelt om nog slotwoorden toe te voegen aan de blog over Tantra-misbruik van vorige week. Ik citeer uit nog steeds uit: Amorah Quan Yin, Menselijke Evolutie in Pleiadisch Perspectief. Petiet/Tiel 1997, nu t.a.v. de kern van het tantrabewustzijn op p. 90 (zonder het voorafgaande):

‘De belangrijkste lessen [seksuele verminkingen en trauma’s] gingen over hun goddelijke doel en het juiste gebruik van seksuele energie. De Martianen werd geleerd verder te gaan dan de ervaring van passie en orgasme door tijdens seks een zielsverband te vinden. [Ik kan hierbij uit persoonlijke ondervinding toevoegen dat het mijn innerlijke doel tijdens seksuele handelingen en orgasme, altijd was om te ontdekken wat mijn band met de betrokken partner was in voorgaande levens. Kon ik die herinneringen naar boven halen?]. Door gebruik van een basis-tantra leerden mensen open te staan voor nieuwe, zalige en extatische staten. Ze keken elkaar in de ogen, lieten hun zielen zich verbinden en bedreven de liefde vanuit die band, met tederheid en diepe aandacht. Soms kwam diepe emotionele pijn los tijdens of na deze tantrische ervaringen, waarna de mensen meer innerlijke rust hadden.

‘Het ter wereld brengen van kinderen op een bewuste, spirituele manier werd geïntroduceerd en dit bevorderde de genetische genezing nog meer. Tegen het einde van de vijftig jaar [die werd aangekondigd] waren de Martianen die over waren in de oorspronkelijke kolonie, hongerig naar meer spiritueel begrip en oefeningen. Ze wilden ziel en geest begrijpen en het gewijde doel van alles ervaren. Seksuele verkenning was op dat moment nog steeds een noodzakelijk en belangrijke methode voor groei, genezing en plezier.’

Mijn aanvullende slotconclusies op de vorige blog van 28 juli luiden dus als volgt:

  1. Tantra-leider Alex Vartman heeft slechts gebruik gemaakt van de markt voor tantra-ontwikkeling en heeft daardoor deelnemers, die zelf volkomen onbewust waren en daarom blind hun overeenkomst tekenden, op zich af zien komen, die hij ook misbruikte. Daarbij is geweld gebruikt omdat hij strikte gehoorzaamheid eiste en heeft dus een zwaar karma op zich geladen, die in een volgend leven moet worden afgewikkeld.
  2. De deelneemsters – als ik mij de tekst goed herinner heb ik nergens over mannelijke deelnemers horen schrijven, wel over vriendinnen die elkaar overhaalden om mee te gaan – waren gemakkelijke prooien om Alex tot zijn – en mede zijn stafleden – bevrediging te brengen.
  3. Kortom: een volkomen willekeurig gebruik van het esoterische begrip tantra, waarvan noch Alex, noch de deelnemers zich bewust van waren. Typisch passend in een westerse (en ook oosterse) commerciële cultuur. Maar omdat deze markt – al enige decennia – aanwezig is vanwege de onvolmaakte seksuele cultuur in het Westen (en waarschijnlijk evenzeer in het Oosten), wordt deze markt ook actief gebruikt en volgt de spijt, trauma’s en leerschool snel na deze sessies; met die aantekening dat als deze gelegenheden zich niet hadden voorgedaan er andere markten beschikbaar waren waar soortgelijke uitbuiting zou hebben plaatsgevonden – via de prostitutie met alle vertakkingen en schakeringen van dien die er bestaan. En dat komt neer op een grote variatie aan ervaringen die opgedaan kunnen worden. De mens heeft immers zijn leerschool nodig. Alleen om die reden bestaat de aarde en soortgelijke planeten in de derde dimensie.

Waar Tantra wordt misbruikt, wordt het kwaad geactiveerd en ook gemanifesteerd

Stelling: Omdat gisteren een verslag verscheen in de Volkskrant van een praktijk in een Tantra-trainingscentrum, zijn er twee vragen te stellen.

De eerste is om de betrokken leider zelf wel voldoende kennis en bewust is van is van de beginselen van de geestelijke tantra, en zich dus bewust is van karma dat hij opbouwt door de door hem gebezigde praktijken.

De tweede vraag is of hier niet botweg sprake is van misbruik van die geestelijke beginselen en dat toch publiek schijnt te trekken vanuit het eigen onbewuste van aanmelders die geen idee hebben wat hen te wachten staat. Op dit manier kan beweerd worden dat ze naar The New Tantra-beweging werden getrokken om een soort van seksuele therapie te ondergaan, maar in plaats van persoonlijke groei misbruik moesten ondergaan, waarvan je spiritueel ook nog kunt denken dat ze die ervaring nodig hadden, om vanuit die ervaring tot loutering en verlichting te komen. Hoe negatief ook: alles leidt uiteindelijk tot verlichting, want anders bestond het niet.

Niet zeuren over seks, daar heb je voor getekend (Anneke Stoffelen en Irene de Zwaan, Bijlage Zaterdag/de Volkskrant, 27-7-19)

The New Tantra

Ze gingen naar The New Tantra voor seksuele bevrijding en persoonlijke groei. Maar wat er gebeurde tijdens de weekenden met tantraleider Alex Vartman, had veel weg van seksueel misbruik. Vijf oud-cursisten doen hun verhaal.

ANNEKE STOFFELEN EN IRENE DE ZWAAN

‘Alex wil je zien.’ Met bonzend hart verlaat Lily, een knappe vrouw met felgroene ogen, de zaal waar studenten in opperste concentratie bezig zijn met een meditatieoefening. Het is ochtend, het cursusweekend is net begonnen. Door de gangen van het spirituele centrum in het Drentse Havelte dwaalt ze achter assistent Thomas aan.

Cursusleider Alex wacht haar op in een kamertje achter in het centrum. Hij zit in kleermakerszit op een tweepersoonsbed, zoals altijd gehuld in nauwsluitende zwarte kleding. Zijn lange donkere haar is in een staartje naar achteren gebonden. Hij rookt een joint, de ruimte vult zich met rook. De assistenten van Alex vormen een halve cirkel om hem heen. Ze staren Lily aan. De joint gaat van hand tot hand. Lily, die nooit eerder heeft geblowd, neemt nu toch maar een trekje.

De wereld om haar heen vervaagt. Ze voelt hoe Alex aan haar shirt trekt. ‘Hmm, je bent wel een beetje dik’, zegt hij. Dan, op bijna zakelijke toon: ‘Ik ga nu seks met je hebben.’ Hij trekt haar joggingbroek omlaag en gooit haar op bed. Alex’ assistenten kijken toe. Ook Thomas, die duidelijk niet op zijn gemak is.

Thomas en Lily leerden elkaar een aantal maanden geleden kennen tijdens een tantracursus in het buitenland. Ze voelden meteen een intense seksuele en spirituele connectie met elkaar, maar Thomas hield de boot af. Hij was assistent en medeorganisator van de cursussen, zij student. Seks tussen de twee was volgens het contract dat Lily had ondertekend niet toegestaan. Dat veranderde toen Alex tijdens het weekend in Havelte zijn zegen gaf aan hun relatie. Lily mocht voortaan seks hebben met Thomas en was hiermee toegetreden tot Alex’ ‘inner circle’, zijn kring van vertrouwelingen.

De cursusleider had Lily een maand eerder tijdens een oriënterend gesprek al voorbereid op haar naderende toetreding. ‘Je weet dat dat betekent dat je dan ook seks met mij moet hebben’, had hij gezegd. ‘Ja’, antwoordde Lily. Haar toestemming is vastgelegd door Alex, die gesprekken in achterkamertjes vaak opnam met zijn telefoon.

Lily had er een romantisch beeld bij: de seks zou in een vertrouwde setting plaatsvinden, met Thomas aan haar zijde, ergens in de verre toekomst. Maar nu ligt ze hier, op het bed met Alex, die hardhandig bij haar binnendringt onder het toeziend oog van vele anderen. Lily verzet zich niet. Ze is in shock, bevroren. Ze heeft het gevoel dat ze haar lichaam heeft verlaten en alles van een afstand observeert.

Het voorval in Havelte speelt zich af in het voorjaar van 2015, tijdens een workshopweekend van The New Tantra (TNT). Dit bedrijf van de Australiër Alex Vartman (52) organiseert vooral tantracursussen in Nederland, maar ook in Zweden, Mexico, op Bali en Ibiza. Voor dit jaar staan er weekenden gepland in Portugal, België en Denemarken. De Facebookpagina telt meer dan tienduizend leden. TNT wil, zo staat op de website, ‘een moderne interpretatie van tantra voor de 21ste eeuw’ bieden.

Tantra is de overkoepelende naam van een eeuwenoude spirituele leer uit het Verre Oosten, gericht op bewustwording en bevrijding op allerlei levensgebieden, veelal door middel van meditatie. Een westerse variant daarvan werd in de jaren zeventig voor het eerst in Europa geïntroduceerd door de Bhagwan-beweging van de Indiase goeroe Rajneesh. In deze variant staan vooral seksuele overgave en een spirituele beleving van seksualiteit centraal.

Tantra-oefeningen draaien om aanrakingen die met veel aandacht en bewustzijn worden uitgevoerd. Ze kunnen individueel of als koppel worden gedaan, maar ook in groepsverband, zoals bij TNT. Tijdens workshopweekenden (kosten: rond de 600 euro) combineert TNT volgens de site ‘elementen uit de podiumkunsten (muziek, dj’s, evenementen)’ met ‘oude en moderne rituelen’ en oefeningen uit de wereld van bdsm (bondage, dominantie en sadomasochisme). Geïnspireerd door de Crazy Wisdom, een Tibetaans-boeddhistische theorie die als taboedoorbrekend te boek staat, biedt TNT-oefeningen die ‘doelbewust onconventioneel, verrassend en buitensporig’ zijn.

Cursisten kunnen bij TNT hun seksuele fantasieën uitleven, maar ook een week lang mediteren in een donkere bunker in Valkenswaard of een esoterisch weekend beleven in een ‘mysterieus’ Belgisch kasteel.

Controle over de eigen seksualiteit zou volgens TNT leiden tot een groter vermogen tot ‘menselijke verbinding’ en het omgaan met de onvoorspelbaarheid van het leven.

Toch vinden niet alle deelnemers die beloofde gaven. De Volkskrant spreekt na een tip via de mail begin dit jaar met vijf voormalig cursisten. Vier van hen, onder wie ‘Lily’ (niet haar echte naam) zeggen dat ze tijdens workshopweekenden ver over hun eigen grenzen zijn gegaan. Ze willen alleen praten als hun anonimiteit wordt gewaarborgd, uit angst voor imagoschade of juridische gevolgen vanwege het ondertekende geheimhoudingscontract.

Dat ze desondanks hun verhaal doen, heeft te maken met de veranderde tijdgeest waarin misbruik vaker aan de kaak wordt gesteld. Het Meldpunt Tantra Misbruik, vorig jaar opgericht om aandacht te vragen voor grensoverschrijdend gedrag in de tantrabranche, maakte in een kritisch rapport melding van bijna honderd gevallen van seksueel misbruik.

Dit jaar werd voor het eerst een tantramasseur veroordeeld wegens ontucht met meerdere klanten. De zaak illustreert de complexiteit van het onderwerp: de 54-jarige Nico D. uit Rhenen beweerde dat zijn klanten – veelal vrouwen met een misbruikverleden – in ‘tantrische bewoordingen’ toestemming hadden gegeven voor seks. Toch oordeelde de rechter dat Nico D. misbruik had gemaakt van zijn machtspositie. Hij kreeg dertig maanden cel opgelegd, waarvan tien voorwaardelijk. Een vergelijkbare zaak tegen een tantramasseur uit Rotterdam moet nog voorkomen.

Cruciaal in dit soort strafzaken is de vraag of er sprake is van een hulpverlenersrelatie tussen verdachte en slachtoffer. In dat geval zijn seksuele handelingen strafbaar, ook als het slachtoffer met de seks heeft ingestemd.

The New Tantra manifesteert zich niet als een behandelcentrum. Integendeel: wie zich inschrijft voor een workshop, krijgt de waarschuwing dat er niet aan therapie wordt gedaan. Bij trauma wordt aangeraden een geregistreerd behandelaar te raadplegen.

De nieuwe wetgeving waaraan minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie) momenteel werkt, zet de getuigenissen van ex-cursisten in een ander perspectief. Seks zal volgens deze wet niet alleen strafbaar zijn bij fysieke dwang, maar ook als die tegen iemands wil plaatsvindt. Dit roept de vraag op in hoeverre toestemming – zoals ook de TNT-cursisten gaven – een vrijbrief is voor grensoverschrijdend gedrag.

Ido ligt lepeltje-lepeltje met andere naakte cursisten op een paar matrassen in een zaal. Uit de muziekinstallatie klinken rustgevende klanken. ‘Deze energie gaat jullie met elkaar verbinden’, zegt Alex Vartman, zijn woorden langzaam articulerend, terwijl hij met zijn tanige, gespierde armen hypnotiserende bewegingen maakt. De cursisten bewegen hun lichamen ritmisch tegen elkaar aan.

De vijftiger, docent op een hogeschool, is op dit matras beland via zijn vrouw, die naast hem ligt. Hun tienjarige huwelijk loopt de laatste tijd stroef en hun seksleven is onbevredigend. Zijn vrouw denkt dat TNT kan helpen in het verbeteren van de communicatie.

Hoewel op de website staat dat het mogelijk is oefeningen alleen met de eigen partner uit te voeren, pakt dat in de praktijk anders uit. Al snel komen Ido en zijn vrouw terecht in een kring van TNT’ers die elkaar ook thuis opzoeken. Ontwikkelde types, volgens Ido: psychologen, artsen, docenten. ‘Mensen die de spiritualiteit opzoeken, maar ook veel mensen uit de swinger- en bdsm-scene die iets nieuws willen proberen.’

Ze komen bij elkaar over de vloer om te mediteren, te dansen en seks te hebben. Ido ziet zijn vrouw helemaal opbloeien. De seks met verschillende mensen geeft haar een kick, werkt haast verslavend. Zelf staat hij vaak vanaf de zijlijn toe te kijken hoe anderen zich aan elkaar vergrijpen. ‘Publieke seks is niet mijn ding. Ik ben meer een intellectueel type.’

Om zijn huwelijk te redden, is Ido aanvankelijk bereid tot aanpassingen. ‘Afspraken maken over groepsavondjes en dergelijke. Je komt in een open relatie terecht. Mijn vrouw ging steeds verder op in het wereldje. Ze had het over dingen als het ontdekken van ‘haar innerlijke slet’.’

Tijdens de workshopweekenden slaat bij Ido de twijfel toe over de methode van TNT. Het fanatisme van sommige deelnemers staat hem tegen. Alles staat volgens hem in het teken van het ‘pleasen’ van leider Alex Vartman. Cursisten voeren in groepsverband extreme seksuele handelingen uit, zoals anale fistfucking, om te bewijzen dat ze hun eigen grenzen durven verruimen – iets dat binnen TNT wordt aangemoedigd, vanuit de gedachte dat je hierdoor een veelzijdiger mens wordt.

Vartman duldt volgens verschillende oud-cursisten geen tegenspraak. Ze maken mee dat studenten in de lessen publiekelijk worden afgebrand en vernederd. Deelnemers die beweren vergelijkbare spirituele gaven te hebben als Vartman, die even wegsuffen tijdens een oefening of zich kritisch uitlaten over de TNT-methode, worden volgens hen door Vartman uitgemaakt voor ‘domme heks’, ‘hypocriet’ of ‘egoïst’.

‘Iedereen voelde zich op zulke momenten erg ongemakkelijk’, zegt Ido. ‘Maar niemand zei er wat van.’

Marieke kijkt in de cursuszaal om zich heen. Haar donkere ogen zoeken een van de begeleiders. Ze heeft zojuist een seksuele oefening gedaan met een man – de details daarvan wil ze liever niet in de krant – maar realiseert zich nu dat ze te ver is gegaan. Ze voelt zich niet goed. ‘Nee, je bent niet over je grenzen gegaan’, probeert de vrouwelijke begeleider haar gerust te stellen. ‘Het is juist mooi dat er iets geraakt wordt. Dat betekent dat het iets goeds voor je heeft gedaan.’ Marieke voelt zich niet serieus genomen.

Ze is als kind gepest en denkt dat ze zich daardoor in eerste instantie aangetrokken voelde tot TNT: dit is een groep waarin ze direct wordt opgenomen, waar ze meteen bij hoort.

‘Tijdens de workshops werd gezegd dat je kon groeien als persoon, juist door je bloot te stellen aan wat je eng vindt’, zegt Marieke. ‘Maar achteraf denk ik dat je je zenuwstelsel in zo’n extreme modus brengt dat je, als je eenmaal uit die akelige situatie bent, een enorme euforische opluchting voelt. Sommige deelnemers gingen daarbij ook wel schreeuwen of heel hard huilen.’

Marieke ziet andere cursisten dingen doen waar ze eigenlijk niet achter lijken te staan. ‘Iemand die monogaam wilde zijn, moest bijvoorbeeld toekijken hoe zijn partner seks had met anderen.’

Met zijn opvallende verschijning en gewaagde uitspraken, die publiekelijk worden gemaakt via het YouTube-kanaal van TNT, heeft Alex Vartman zich geliefd gemaakt bij de media. Het BNN-programma Spuiten en Slikken nodigt hem twee keer uit om te demonstreren hoe de ‘seksuele energiebaan in de ruggegraat’ – in spirituele kringen bekend als de ‘kundalini’ – geactiveerd kan worden. Het doel: fullbody-orgasmen van twintig minuten. Deze zogeheten kundalini awakenings worden ook tijdens de TNT-workshops aangeboden. Het gaat er hardhandig aan toe, zo is te zien in de BNN-afleveringen. Vartman drukt met zijn volle gewicht op de ribben en onderrug van de twee vrouwen die zich vrijwillig aanbieden. Ze schreeuwen het uit van de pijn.

Vartman is zelf niet bereikbaar voor vragen over zijn methode. Journalist Wim de Jong sprak hem in 2013 voor een artikel over een TNT-weekend in Volkskrant Magazine. Vartman, die in het Australische Adelaide is geboren als Sanford Perret maar later de spirituele naam Alex Vartman (betekenis in het Hindi: ‘hier nu’) aannam, vertelde destijds dat hij op zijn 25ste al zo veel fortuin had gemaakt in de zakenwereld dat hij zes huizen bezat. Nadat zijn huwelijk op de klippen was gelopen, raadde een therapeut hem aan op wereldreis te gaan. Die bracht hem via verschillende Indiase ashrams bij David Deida, een Amerikaanse auteur van spirituele bestsellers.

Vartman was zo onder de indruk van zijn leermeester dat hij aanbood Deida’s assistent te worden. Maar die weigerde, volgens zijn woordvoerder. ‘David vertelde hem dat hij niet geschikt was om dit soort werk te doen.’ De auteur wil verder niet ingaan op de kwestie.

Tegen Deida’s advies in begon Vartman zelf workshops en lezingen te organiseren. In 2010 richtte hij The New Tantra op, Nederland werd zijn uitvalsbasis.

De aantrekkingskracht van TNT, zo zeggen oud-cursisten, zit hem in het charisma van de tengere Vartman. ‘Er is iets bizars aan Alex’, vertelt Marieke. ‘Alleen al door met hem te praten, krijg je een spirituele ervaring. Dat is moeilijk uit te leggen.’

Ook Lily beschrijft een man die is ‘omringd door energie, kracht. De manier waarop hij praat, zijn bewegingen. Alles lijkt in slowmotion te gaan.’

Ido zegt dat Vartman cursisten in een staat van ontvankelijkheid kon brengen door heel open over zijn verleden te spreken. ‘Zo moedigde hij studenten aan over hun eigen seksuele blokkades en levensproblemen te praten.’ Met bewondering beschrijft hij de seksuele energie die Vartman kan opwekken: ‘Het klinkt vrij absurd, maar als je met eigen ogen hebt gezien dat Vartman vrouwen op afstand kan laten klaarkomen, dan sta je wel even te kijken.’

Maar Vartman maakt ook misbruik van die aanbidding, schrijft de Zweedse zakenvrouw Bea Dominic in december 2018 in een artikel op het onlineplatform Medium.com. Dominic runt tegenwoordig een cursuscentrum voor stellen die hun intieme relatie willen verbeteren, maar was jarenlang werkzaam voor TNT. Ze heeft gezien hoe Vartman de mensen uit zijn team ziek maakte, schrijft ze.

Alle zeven vrouwen in zijn ‘inner circle’ zouden volgens Dominic op enig moment een depressie of burn-out hebben gehad. Een gevolg, stelt ze, van het seksuele, verbale, emotionele en spirituele misbruik door Vartman. ‘Je leert al snel dat al je focus op Alex moet liggen. Als hij belt, laat je alles uit je handen vallen. Hij was de ‘koning’ en wij waren zijn dienaren.’

‘Alex overtuigde zijn medewerkers onze levensplannen aan te passen, bemoeide zich met onze partnerkeuze, bepaalde hoe vaak we beschikbaar moesten zijn voor hem en wat we moesten denken.’ Ook overtuigde hij zijn medewerkers volgens Dominic dat ze elke workshop seks met hem moesten hebben. ‘En degenen die dat niet wilden, werden gestraft.’

De verhalen van oud-cursisten roepen de vraag op waarom deelnemers zich niet verzetten of weggaan als ze vinden dat ze slecht worden behandeld.

André van der Braak, die als hoogleraar doceert over nieuwe religieuze stromingen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, haalt de metafoor aan van een kikker in een pan: het water raakt langzaam aan de kook, maar de kikker blijft zitten tot hij levend verbrandt. ‘Zo gaat dat binnen een gemeenschap ook. Geleidelijk aan wordt het autoritairder. Het is heel moeilijk om daar vervolgens uit te stappen.’

Dat heeft ook te maken met de enorme groepsdruk die bij TNT wordt gecreëerd, stelt Helene Baayen, tantramasseur en oprichter van het Meldpunt Tantra Misbruik. Baayen heeft zelf ooit twee korte TNT-workshops gevolgd. ‘Je wordt uitgejouwd als je niet meedoet. Als je een grens aangeeft, wordt gezegd: dat is precies jouw probleem, dat je niet openstaat. Zo’n workshop heeft zeventig of tachtig deelnemers, je moet sterk in je schoenen staan wil je daar niet in meegaan.’

Baayen heeft via het meldpunt en haar persoonlijke netwerk meerdere meldingen gekregen van deelnemers die zeggen dat ze bij TNT tegen hun zin werden aangezet met meerdere mensen seks te hebben, drugs te gebruiken of zich te laten fistfucken. Het zijn geen ‘brute verkrachtingen’ met fysieke dwang, zegt Baayen. ‘Er lijkt eerder sprake van psychologische dwang: ‘Je hebt het nodig om dat te doen, anders kom je nooit van dat vaginisme af.’ Zo gaan mensen over hun grenzen heen.’

Terwijl het volgens Baayen vaak juist kwetsbaarder persoonlijkheden zijn die dergelijke workshops bezoeken. ‘Mensen die iets zoeken, die worden aangetrokken door het onderdeel worden van een community.’

Volgens Ido vond in de twee jaar dat hij actief was binnen TNT een geraffineerde vorm van manipulatie plaats. Iedere deelnemer werd na afloop van een cursus beoordeeld met een cijfer. ‘Doordat iedereen een goed cijfer wilde, ontstond er een exhibitionistische sfeer. Cursisten gingen anderen adviseren en hun technieken voordoen.’

Uiteindelijk kwam het erop neer, zegt Ido, dat de knappe, ‘coole’ mensen de hoogste cijfers behaalden. Introverte, oudere deelnemers kregen een onvoldoende en mochten niet doorstromen naar volgende TNT-cursussen. ‘Zo creëerde Vartman zijn eigen eliteclubje.’

Met cartooneske bijnamen bedeelde het TNT-team studenten een plaats toe in de groep: de een is Princess Leia, een ander moet genoegen nemen met Fred Flintstone. Alex Vartman noemde zichzelf The Mad Hatter, naar een personage (‘De Gekke Hoedenmaker’) uit Alice in Wonderland. ‘TNT bouwt je hele identiteit’, zegt Ido. ‘Je begint naar je bijnaam te leven. Langzaamaan word je gehersenspoeld.’

Robbert Salome van de Nationale Politie noemt de beschreven gang van zaken bij The New Tantra ‘ontzettend op het randje’. ‘Per individueel geval moet worden gekeken of er een juridische basis is om seksueel misbruik te bewijzen’, zegt hij. ‘We adviseren mensen altijd om zich bij ons te melden. Dan kan worden onderzocht of er een basis is voor aangifte.’

Dat dit vaak niet gebeurt, heeft volgens Salome te maken met het feit dat slachtoffers van seksueel misbruik liever niet meer tot in detail op de gebeurtenissen willen ingaan, omdat ze deze dan ‘helemaal opnieuw herbeleven’.

Volgens Baayen staan ex-cursisten van TNT juridisch gezien niet al te sterk. ‘Je tekent een contract voor deelname aan een workshop waar je seks gaat hebben, het is nota bene de bedoeling dat je je vooraf laat testen op hiv’, zegt Baayen. ‘Dan heb je wel een slecht verhaal als je achteraf zegt dat je bent gedwongen tot seks.’

Het manipuleren van mensen, ook als dat bewust en in groepsverband gebeurt, is in elk geval geen strafbaar feit, zegt hoogleraar religie en recht Fokko Oldenhuis, gespecialiseerd in sekten. Hij somt een aantal kenmerken van sektarische bewegingen op die van toepassing lijken op TNT. ‘Niet zelden gaat het verlies van persoonlijke waardigheid gepaard met overgave in seksuele zin aan een of meer leiders.’

Ook hoogleraar Van der Braak beschrijft het gevaar van een charismatische leider. ‘Ze pakken mensen voorzichtig in, maar zijn in wezen niet in anderen geïnteresseerd. Ze hebben een onvermogen om werkelijke relaties aan te gaan. Als de leerling eenmaal in de ban is, zich overgeeft en voorbij zijn eigen grenzen gaat, dan geeft de leraar niet thuis.’

Ido en zijn vrouw zijn niet meer bij elkaar. TNT heeft hun huwelijk ‘doen ontploffen’, zegt hij. Resoluut heeft hij al het contact met TNT’ers verbroken. Met zijn ex-vrouw, die inmiddels ook weg is bij TNT, heeft hij spaarzaam contact.

Voor veel mensen werkt TNT bevrijdend, concludeert Ido achteraf. Maar de scheidslijn tussen het transformeren van seksuele energie, waar ‘eigentijdse’ tantra zoals TNT naar streeft, en seksueel misbruik is volgens hem flinterdun. ‘TNT wil dat studenten zich seksueel volledig onderwerpen en daar met hun volle aandacht bij zijn. Misbruik is in TNT-termen dan ook geen misbruik. Het is een prestatie.’

Eind 2016 kondigde Alex Vartman aan ‘met pensioen’ te gaan. Hij vertrok naar het buitenland en vertoonde zich niet langer op workshops. Sinds hij internationaal in opspraak is,blijft hij in de luwte. Onlangs heeft hij zijn Facebookaccount offline gehaald.

Volgens de TNT-website is hij nog wel betrokken als adviseur. Tot november vorig jaar was Vartman bovendien nog honderd procent eigenaar van het inmiddels opgeheven bedrijf The New Tantra Limited, dat stond geregistreerd in Nieuw-Zeeland. Uit het Nieuw-Zeelandse bedrijvenregister blijkt dat Vartman de afgelopen jaren woonadressen in Belize, Indonesië en Zweden heeft opgegeven.

Geregeld denkt Lily terug aan het cursusweekend in het Drentse Havelte, toen Vartman haar bij zich riep. Het bleef niet bij die ene keer. Om de paar uur werd ze uit de cursus gehaald. ‘Zelfs toen ik met mijn koffer klaarstond voor vertrek, moest ik nog een keer bij hem komen opdraven voor seks. Ik wilde zo graag weg, naar huis, maar zodra ik tegenstribbelde, fluisterde hij in mijn oor dat ik een sterk type was.’

Volgens TNT, dat een advocaat heeft ingeschakeld nadat de Volkskrant inzage had geboden in het conceptartikel, was Lily vanwege haar relatie met Thomas geen ‘toevallige participant’ en was er sprake van ‘een uitzonderingssituatie’.

Onzin, zegt Lily. ‘Vartman deed dit met zo veel andere studentes.’ Een van de ex-cursisten die de Volkskrant voor dit verhaal heeft gesproken, zegt net als Lily te zijn overvallen door Vartman. Tijdens een privésessie bij een docent thuis had hij seks met haar. Op zo’n moment, buiten de cursussen om, gold het door TNT opgestelde contract niet. ‘Zo wist Vartman altijd zijn eigen regels te verbuigen’, zegt Lily, die vier jaar na dato is gediagnosticeerd met een post-traumatisch stresssyndroom. Ze is in therapie.

‘Ik heb mijn verhaal met verschillende TNT-studenten gedeeld’, zegt Lily, ‘maar niemand geloofde me. Wat in de achterkamertjes gebeurde, is altijd goed verborgen gehouden voor de gewone student. Ik hoop dat dit een waarschuwing is.’

GEHEIMHOUDINGSCONTRACT

Alle studenten die deelnemen aan een TNT-workshop moeten vooraf een contract ondertekenen. De tekst is in te zien op de website van TNT. Het verbod op seks tussen docenten en studenten is onlangs teruggeschroefd van drie jaar naar achttien maanden. Onveranderd is de regel dat cursisten niet mogen praten over wat zij andere deelnemers of trainers tijdens workshops zien doen. TNT verwacht dat deelnemers zich ‘volwassen’ opstellen. ‘Dit houdt in dat je niet in een slachtofferrol moet schieten en leert hoe je honderd procent verantwoordelijk wordt voor je eigen geluk.’ Als je niet gediend bent van ‘constructieve kritiek’, dan ben je ‘op de verkeerde cursus’. Het contract adviseert deelnemers om, indien het ze te veel wordt, het codewoord ‘appelboom’ te gebruiken.

REACTIE THE NEW TANTRA

De mensen achter The New Tantra gingen niet in op de uitnodiging voor een interview met de Volkskrant. Wel reageerden zij via advocaat Jurian van Groenendaal schriftelijk op een conceptversie van dit artikel. ‘TNT betwist in elk geval dat enige participant ooit enige handeling ondergaat die hij of zij niet wil’, schrijft Van Groenendaal. ‘Toestemming staat zoals u weet geheel centraal bij TNT.’ De Volkskrant zou zich volgens de advocaat baseren op ‘subjectieve verhalen van rancuneuze en leugenachtige bronnen’. Zijn cliënten dreigen de identiteit van de anoniem opgevoerde Lily en Ido – die om onduidelijke redenen bekend is bij TNT – na deze publicatie publiekelijk te maken. ‘U laat cliënten geen andere keuze’, schrijft de advocaat.

The New Tantra benadrukt dat Alex Vartman sinds november 2016 geen organisatorische functie meer vervult bij TNT. ‘De heer Vartman heeft ook geen enkele betrokkenheid meer bij workshops of trainingen van TNT’, schrijft de advocaat.

Volgens TNT is er nooit aangifte gedaan van enige misstand. De politie bevestigt dit.

https://krant.volkskrant.nl/titles/volkskrant/7929/publications/703/articles/942115/42/1