Waar blijft de Nederlandse robotjournalist? (Amanda Verdonk, nrc.nl, 2-10-18)
Automatisering | Robotjournalistiek zou de sector op zijn kop zetten, werd vijf jaar geleden voorspeld. In Nederland is tot nu toe nog geen geautomatiseerd bericht verschenen.
Vijf jaar geleden circuleerden er alarmerende berichten over de opkomst van robotjournalistiek: de menselijke reporter zou het nakijken hebben en kon maar beter een ander beroep kiezen. Computerprogramma’s zouden – zonder enige menselijke tussenkomst – nieuwsberichten en verhalen gaan produceren, waarmee zelfs prestigieuze journalistieke prijzen zoals de Pulitzer in de wacht gesleept konden worden. ‘Robotjournalisten’ zouden het nieuws sneller en meer gepersonaliseerd brengen dan een mens ooit kon.
- Van de ‘opkomst van robotjournalistiek’ was toen én nu geen sprake. Belachelijke beweringen.
- ‘Computerprogramma’s zouden – zonder enige menselijke tussenkomst – nieuwsberichten en verhalen gaan produceren’: de menselijke fantasie was dus geheel op hol geslagen.
- ‘Robotjournalisten’ zouden het nieuws sneller en meer gepersonaliseerd brengen dan een mens ooit kon.’ Ook fantasie gebleken.
De vraag is dus waarom het mogelijk was dat er met nieuwe ontwikkelingen (slechts 5 jaar geleden) zo zonder enige indicatie over nieuwe computerprogramma’s en programmeringstechniek zulke onzin kon worden voortgebracht. In feite de voorganger van nepnieuws, want deze technische verwachtingen waren volledig irreëel. Kon ook alleen in de krant en op tv verkocht worden vanwege het sensatiekarakter van deze mediavormen.
Maar, al dan niet achteraf gezien of beredeneerd, kan vastgesteld worden dat het spiritueel volkomen onmogelijk is om van een robot een verslaggever te maken, want het gaat niet alleen om de schrijvende robot, maar om de creatieve wijze waarop een goed journalistiek product wordt geleverd. Dat kan per definitie de robot niet, omdat dit apparaat een creatieve aanleg – pardon: mogelijkheden – mist. Creativiteit is een menselijke eigenschap, zoals de emotie dat ook is. Daar zal de robot nooit aan toekomen. Maar daar hebben de ICT-programmeurs geen benul van, want het gaat hier om geestelijke wetten. Die kent de wetenschap niet.