Spiritueel is geestelijke neutraliteit de enig én immer juiste houding omdat militaire oorlogen alleen vanuit de aardse dualiteit zijn te verklaren; en blijven bestaan als de aardse mens zo dom is om daarvan geen afstand te nemen @trouw

Met dank aan columnist Stevo Akkerman voor zijn mooie en wijze woorden; neutraliteit is de meest wijze houding die je kunt innemen in het huidige conflict @trouw #debatten en meningen zijn zinloos

Het wegen van tranen (Column Stevo Akkerman, Vandaag/Trouw, 11-10-23)

Terwijl in Israël en Gaza gevochten wordt met wapens, zetten we in Nederland de oorlog voort met andere middelen: vlaggen. Vanaf sommige overheidsgebouwen wappert de Israëlische vlag, op sommige straten lopen demonstranten met Palestijnse vlaggen, en om een keuze tussen die twee te vermijden is er in nogal wat plaatsen voor gekozen de eigen of de Nederlandse vlag halfstok te hangen, wat dan weer het verwijt van lafheid oproept.

Een onterecht verwijt, wat mij betreft. Ik begrijp dat naar de Israëlische vlag wordt gegrepen om medeleven uit te drukken in dagen van ontzetting en rouw. Maar gegeven de dynamiek van dit conflict, waarbij Palestijns geweld steevast wordt beantwoord met massieve Israëlische vergelding, ook ten koste van het leven van onschuldigen, bestaat het risico dat zo’n vlag wordt begrepen als teken van instemming met de Israëlische aanpak. Dat is alleen al vanwege de bezetting en belegering van Palestijns gebied een slecht idee. En nu nog meer, nu Israël de toevoer van water, voedsel en elektriciteit aan de geïsoleerde 2,2 miljoen inwoners van Gaza heeft geblokkeerd en de bommen blijven vallen.

Wees gerust: het lijkt mij ook zeer ongepast om met de Palestijnse vlag te gaan zwaaien na de ongekende terreur door Hamas. En het is helemaal bezopen dat er plannen bestonden – ze zijn inmiddels gewijzigd – om dat te gaan doen in het gewonde hart van de Joodse wijk van Amsterdam.

Premier Rutte noemde de vaderlandse twisten over het juiste vlaggen ‘klein’ en het heeft ook iets potsierlijks. Maar het komt voort uit betrokkenheid en onmacht, en die zijn niet klein, maar groot – de woede en het verdriet moeten ergens heen.

Zelf had ik behoefte om een stap terug te zetten, niet weg van het nieuws, maar eronder of erachter, wat u wilt. Een aanzet kwam in een mail die ik ontving van oud- predikant Bram Grandia. Hij refereerde aan een oecumenische bijeenkomst in Amsterdam in 1967, waar Holocaustoverlevende Abel Herzberg bij aanwezig was. Herzberg wilde bidden voor vrede in het Midden-Oosten, maar niet om vrede voor Israël. Het heil van Israël ging hem ter harte, maar ‘dit heil brengt het inzicht met zich mee dat de tranen van een Arabische moeder over haar gesneuvelde zoon even zwaar wegen als die van Rachel die om haar kinderen weent’.

Ik greep direct in mijn boekenkast naar De man in de spiegel, een vuistdikke Herzberg-bundel, en als ik niet deze column moest maken, dan zat ik daar nu nog in te lezen. Herzberg verhaalt onder meer hoe drie gevangenen in Bergen-Belsen weigerden de soep te eten, omdat die getrokken was van paardenvlees, en dus niet koosjer.

Vasthouden aan wat voor hen heilig was, hoe hongerig ze ook waren, hield hen overeind. Een dergelijke ‘psychische tegenkracht’ hebben mensen nodig als zij zich willen verlossen van de vijand, zegt Herzberg, en dat is iets anders dan vergelden.

Het is niet dat hij het kwaad ongestraft wil laten. ‘Je moet een moordenaar zijn moord betaald zetten, maar dit alleen in je eigen munt en niet in de zijne. Die munt dient vrij te zijn van de idee der vergelding en niet besmet met de haat die hém tot levensbeginsel gestrekt heeft.’

Ik weet niet of ik zoiets zou kunnen. Maar wijze woorden zijn het.’

https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/1993/pages/2/articles/1909667/2/7

zie ook: Discussie over Israël en Hamas? Kijk uit, zegt Universiteit Leiden; Trouw in dezelfde editie:  https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/1993/pages/1/articles/1909667/3/1

‘Op wrede wijze uit het leven gerukt?’ @volkskrant

Iemands dochter, zus, vriendin. Op wrede wijze uit het leven gerukt. Waarom? (Column Merel van Vroonhoven, Ten eerste/de Volkskrant, 8-10-22)

Tweeëntwintig was ze pas. Jina Mahsa Amini. Een Iraans-Koerdische vrouw met amandelvormige ogen die je ontwapenend aankijken. Het leven nog voor zich. Iemands dochter, zus, vriendin. Op weerzinwekkende wijze uit het leven gerukt. Waarom? Een ‘niet goed’ zittende hoofddoek. Het is gewoonweg onvoorstelbaar. Behalve in een land waar je als vrouw niets te zeggen hebt. Waar je volgens de wet slechts de helft waard bent van een man, zonder wiens toestemming je niet mag reizen, werken, laat staan scheiden. Wie niet gehoorzaamt, betaalt een hoge prijs: gevangenisstraf, martelingen of nog erger, de dood.

Zoals bij Jina Mahsa Amini. Sinds ik haar foto heb gezien, staat haar beeltenis op mijn netvlies gebrand. Net als de beelden van al die moedige vrouwen die al dagenlang ‘Vrouw, Leven, Vrijheid’ scanderen in de straten van Iran, hun hoofddoek in brand steken en hun haar afknippen. Met gevaar voor eigen leven staan ze op tegen de brute zedenpolitie van een door mannen bedacht en bestuurd dictatoriaal islamitisch regime, dat de bevolking al ruim veertig jaar onderdrukt.

Hoezeer de protesten in het theocratische Iran misschien een ver-van-mijn-bed-show lijken, ze zijn relevanter voor ons democratische Nederland dan je op het eerste gezicht zou denken.

Natuurlijk, vrouwen worden hier niet van staatwege onderdrukt. Dankzij het werk van Aletta Jacobs, Joke Smit en de Dolle Mina’s zijn vrouwen en mannen inmiddels voor de wet gelijk. Maar wat koop je voor die papieren gelijkheid? In Nederland krijgen vrouwen nog altijd minder betaald voor hetzelfde werk en op invloedrijke posities zijn ze in de minderheid. Daarnaast is bijna de helft van alle vrouwen ooit het slachtoffer geweest van (seksueel) geweld. En dan hebben we het niet eens gehad over het percentage vrouwen dat seksueel wordt geïntimideerd (73 procent). Steeds vaker online. De dader: veelal man.

Daarbij zijn vrouwenrechten in ons land een relatief recent fenomeen. Het is haast niet meer voorstelbaar, maar de generatie van mijn moeder mocht nog niet eens een bankrekening openen of een verzekering afsluiten. Volgens de wet waren vrouwen daartoe handelingsonbekwaam. Dankzij Tweede Kamerlid Corry Tendeloo kwam daar in 1957 een einde aan, net als aan de verplichting vrouwelijke ambtenaren te ontslaan op hun huwelijksdag. Toch bleef tot 1971 de man het ‘hoofd van de echtvereniging’ aan wie de vrouw ‘gehoorzaamheid was verschuldigd’.

Iets wat nog maar zo kort normaal is, kan ook snel weer abnormaal worden, wijst de recente geschiedenis uit. In Afghanistan en Iran, maar ook in het vrije Westen, waar ultraconservatieve politici de laatste jaren terrein winnen en openlijk dwepen met hun verlangen naar een samenleving met een traditionele man-vrouw-rolverdeling. Wie had tot voor kort kunnen denken dat in het democratische Amerika, door de wisseling van een paar opperrechters, het recht op abortus zo gemakkelijk bij het grofvuil zou belanden?

In mijn jonge jaren wilde ik graag geloven dat feminisme niet meer nodig is. Als zeldzame vrouw in een mannenwereld stond ik mijn ‘mannetje’ wel. Ik werkte gewoon hard en liet vrouwonvriendelijk gedrag gelaten langs me afglijden of beantwoordde het met humor. ‘Een glazen plafond? Die tijd is voorbij!’, liet ik zelfs optekenen in een interview bij mijn eerste benoeming als directeur. ‘Vrouwen en mannen zijn gelijk.’

Inmiddels weet ik beter. Dus sta ik deze zaterdag op het Malieveld. Voor Jina Mahsa Amini. Voor de vrouwen in Iran. Voor vrouwen ver weg en dichtbij, die worden onderdrukt of beknot. Een schaar snijdt door mijn lokken. ‘Vrouw, Leven, Vrijheid.’

https://krant.volkskrant.nl/titles/volkskrant/7929/publications/1688/articles/1675166/2/1